Bogactwo obserwowanych w Puszczy gatunków ptaków wynika z mieszania się tu stref lasów liściasto-mieszanych i borealnych, zróżnicowania wiekowego i gatunkowego drzewostanów oraz różnorodności siedlisk.
Gatunki
Występują tu gatunki lasu pierwotnego, do których należą przede wszystkim dzięcioły. W Puszczy i bezpośredniej okolicy można zaobserwować ich aż 10 gatunków, w tym te najrzadsze: dzięcioła białogrzbietego i trójpalczastego.
Na uwagę zasługują takie gatunki sów jak: sóweczka, włochatka czy puchacz. Rzadko widuje się puszczyka mszarnego, który po białoruskiej stronie Puszczy jest ptakiem lęgowym.
Spośród drapieżników lęgną się tu m. in. orlik krzykliwy, trzmielojad, od niedawna także bielik i orlik grubodzioby, a nieregularnie orzełek i gadożer.
Jeśli chodzi o kuraki, można tu spotkać jarząbka, cietrzewia (choć coraz rzadziej), a wyjątkowo głuszca.
Warto też wspomnieć muchołówki, np. małą i białoszyją, które są tu liczne ze względu na dużą liczbę dziupli i półdziupli. Lęgowy jest tu też droździk, bocian czarny i świstunka zielonawa.
Puszcza jest też domem dwóch najmniejszych gatunków europejskich: mysikrólika i zniczka.
Warto wiedzieć, że w Puszczy istotne jest nie tylko samo bogactwo gatunków ptaków, ale ich pierwotne przystosowania, np. gnieżdżenie się jerzyków czy siniaków w dziuplach. Wynika to z dużej ilości martwego drewna. Innym przykładem mogą być gniazda zakładane na licznie występujących tu wykrotach drzew.
Kiedy?
Najciekawszą porą do obserwacji ptaków w Puszczy jest wiosna ze względu na aspekt lęgowy.
Co warto wziąć ze sobą?
W Puszczy jest dużo komarów, które dają się we znaki szczególnie wiosną, dlatego niezbędny jest środek odstraszający te owady. Trzeba też uważać na kleszcze, w czym mogą pomóc odpowiednie środki. Ważne jest też ubranie z długim rękawem i długie spodnie. Latem mogą dokuczać muchy i ślepaki. Przydatne może być też wówczas nakrycie głowy.
Po deszczach lub wcześnie rano, kiedy rosa jest wciąż obfita, warto mieć na sobie gumowce.
Trasy
Niezmiernie ciekawy jest BPN, do którego wchodzimy z przewodnikiem.
Inne interesujące trasy to np. Hajnówka – Topiło, Wilczy Szlak z Kosego Mostu do Masiewa (i dalej przez Puszczę z Masiewa do Babiej Góry k. Zbiornika Siemianówka).
Wiele gatunków dzięciołów a także sóweczka zwiększają swój zasięg i coraz łatwiej je obserwować w różnych fragmentach Puszczy.
Najlepszym sposobem poruszania się po Puszczy jest rower lub piesza wędrówka. Wjazd samochodem do lasu jest zabroniony.